Η ενδομητρίωση παρουσιάζεται όταν το ενδομήτριο, δηλαδή ο ιστός που φυσιολογικά επενδύει το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας και αποκολλάται κάθε μήνα μαζί με το αίμα της εμμήνου ρύσης, αναπτύσσεται έξω από αυτήν. Συνήθως προσκολλάται σε όργανα της πυελικής περιοχής, όπως στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες ή πίσω από τη μήτρα, ενώ κάποιες φορές επεκτείνεται στο έντερο και την ουροδόχο κύστη. Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι οι έντονοι πόνοι και κράμπες στην κοιλιά λίγο πριν από την περίοδο και κατά τη διάρκειά της (δυσμηνόρροια). Επιπρόσθετα, άλλα συμπτώματα της ενδομητρίωσης αποτελούν οι ακανόνιστοι κύκλοι, η υπογονιμότητα, ο πόνος κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής (δυσπαρευνία), οι γαστρεντερικές ενοχλήσεις, ακόμα και η έντονη/συχνή αίσθηση κόπωσης.
Η ενδομητρίωση πρόκειται για ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας στις γυναίκες. Μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε έφηβο ή γυναίκα που έχει περίοδο. Ωστόσο εκδηλώνεται συχνότερα σε γυναίκες ηλικίας 30 έως 40 ετών. Η ενδομητρίωση επηρεάζει περίπου το 5% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι μεταξύ των γυναικών με σοβαρούς πόνους κατά τη διάρκεια της περιόδου, το 25% με 30% αυτών, πάσχουν από τη συγκεκριμένη νόσο. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η ενδομητρίωση παραμένει σταθερή και σε ύφεση για πολλά χρόνια, ωστόσο σε ένα περίπου 35% σταδιακά οι πόνοι γίνονται πιο ενοχλητικοί, η περίοδος γίνεται πιο έντονη και η γονιμότητα περιορίζεται. Αυτές οι περιπτώσεις χρειάζονται θεραπεία. Ωστόσο, σε περίπτωση που τα συμπτώματα χειροτερεύσουν ή όταν μια γυναίκα επιθυμεί να τεκνοποιήσει, σωστό θα ήταν η νόσος της ενδομητρίωσης να αντιμετωπιστεί με κάποια επεμβατική-διαγνωστική μέθοδο, όπως η λαπαροσκόπηση, και εν συνεχεία, συμπληρωματική φαρμακευτική αγωγή, αν και εφόσον χρειάζεται. Αυτό γιατί η λαπαροσκόπηση λειτουργεί όχι μόνο θεραπευτικά αλλά και διαγνωστικά, με αποτέλεσμα την αντιμετώπιση και αφαίρεση όλων των εστιών ενδομητρίωσης.
Δεν είναι γνωστές οι αιτίες της ενδομητρίωσης και γι αυτό και έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες όσον αφορά την αιτιολογία της πάθησης αυτής. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει θεραπεία που μπορεί να απαλλάξει την γυναίκα από την ενδομητρίωση, αλλά υπάρχουν πολλές θεραπείες, ικανές να αντιμετωπίσουν όχι μόνο τον πόνο αλλά και την υπογονιμότητα που αυτή δύναται να δημιουργήσει. Η θεραπεία που επιλέγεται για την κάθε γυναίκα εξαρτάται από τα συμπτώματα, την ηλικία και την επιθυμία να της να τεκνοποιήσει.
